Jadąc do Uzbekistanu warto znać kilka informacji praktycznych, które przydadzą się przy organizowaniu wyjazdu a także na miejscu. Czy wziąć dolary, czy euro? Jak kupić pakiet internetu, jak kupić bilety na pociąg, a także czym jest dzielona taksówka czyli „shared taxi”. Zapraszam na krótki poradnik przed wyjazdem do Uzbekistanu.
Pogoda i kiedy jechać do Uzbekistanu
Najlepszy czas na wyjazd do Uzbekistanu to wiosna i jesień. Lato czyli czas od czerwca do sierpnia to upały takie, że najchętniej siedzi się w klimatyzowanym pokoju i nie wychodzi na zewnątrz. W słońcu temperatura sięga wtedy powyżej 50 stopni, w cieniu między budynkami np. w Taszkiencie dochodzi do 40. Zatem wierzcie mi, że nie chcecie wtedy jechać i zwiedzać. Dlatego jeśli tylko możecie, to przełom kwietnia i maja to doskonały termin, tak samo jak wrzesień i październik. Ja byłem dwa razy na przełomie maja i czerwca i było już nieznośnie. Miasta budziły się do życia dopiero wieczorami. Latem zwiedzanie atrakcji Uzbekistanu to mordęga i szukanie cienia!
Język w Uzbekistanie i jak się porozumiewać
Językiem urzędowym w Uzbekistanie jest oczywiście język uzbecki. Ale mówi się tu też po Tadżycku, bo to bardzo duża mniejszość narodowa. W części kraju nawet większość.
Na szczęście w Uzbekistanie porozumiecie się też po rosyjsku. Język angielski przyda się Wam głównie w hotelach.
I teraz ciekawostka: Jeśli chcecie się porozumieć na ulicy lepiej podejść do kogoś w wieku 50+ i zapytać po rosyjsku, niż podejść do kogoś młodszego i zapytać po angielsku. Młodzi z wyjątkiem największych miast nie uczą się języków i często poza uzbeckim nie mówią w żadnym. Do petroglifów w Sarmysz Saj dojechałem, bo dogadałem się po rosyjsku ze starszym mężczyzną. Młodsi po angielsku nic nie rozumieli.
Pociągi i rezerwacja biletów
Uzbekistan ma koleje dwóch prędkości i dwóch jakości. Pierwszą jest linia szybkiego pociągu Afrosiyob – łączy ona Taszkient z Nawoi i Bucharą. Pociągi jadą z prędkością 250km/h i to najszybszy sposób podróży po Uzbekistanie.
Drugą linią kolejową to stara nitka i stare pociągi, które pamiętają jeszcze Związek Radziecki. Mają one taką zaletę, że bardzo często są to pociągi nocne z kuszetkami. Chociaż w Uzbekistanie mają one trzy klasy: plackarta, kupe i przedziały w stylu vip. Plackarta to nic innego jak wagon bez przedziałów pełen łóżek – taka komuna :). Kupe to czteroosobowe przedziały z czterema łóżkami. A przedziały VIP mają po dwa łóżka. Za przejazd pociągiem nocnym z Taszkientu do przepięknej Chiwy w przedziale kupe zapłaciłem w przeliczeniu 95zł. Podróż trwała 16 godzin.
To co musicie wiedzieć, to że sprzedaż biletów na połączenia kolejowe zaczyna się na 45 dni przed odjazdem pociągu, a bilety rozchodzą się bardzo szybko. Najszybciej znikają bilety na najszybsze połączenia pociągami Afrosyob. Przykładowo podróż nimi ze stolicy do Samarkandy trwa 2h 15 minut.
Rezerwacja biletów na koleje w Uzbekistanie
Bilet na koleje da się kupić już w Polsce i nie musicie korzystać z usług pośredników i bur podróży. Niestety kupno poprzez stronę internetową jest bardzo uciążliwe i większość transakcji nie przechodzi. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest ściągnięcie aplikacji kolei uzbeckich na telefon komórkowy i kupno biletu za jej pomocą. Do konta możecie podpiąć kartę kredytową (ja podpiąłem Revoluta) i jeśli transakcja nie przejdzie za pierwszym razem, uda się za drugim. Kupowałem tak kilka biletów i nie miałem żadnego problemu.
Internet i telefon w Uzbekistanie
Trudno sobie dziś wyobrazić podróż bez internetu. Dlatego na pewno przyda się Wam kupno pakietu danych na internet. Jeśli przylecicie do Uzbekistanu na lotnisko w Taszkiencie, w hali odbioru bagażu znajduje się całodobowe stoisko z kartami SIM.
Teoretycznie jest tam kilku operatorów, ale kiedy przyleciałem rano Turkish Airlines, czynne było tylko jedno stoisko. Wziąłem pakiet za 100k sum czyli około 31zł. W tym miałem kilkadziesiąt GB transferu. Wystarczyło mi na dwa i pół tygodnia podróży po Uzbekistanie. Kłopot z zasięgiem miałem tylko na pustyni, ale to raczej nie jest dziwne.
Karty kredytowe i czy do Uzbekistanu brać dolary czy euro
Jadąc do Uzbekistanu lepiej wziąć dolary niż euro. Chociaż nie będziecie mieli kłopotu z wymianą ani euro ani dolarów. Pieniądze najłatwiej wymienić w bankach, kantorów jest relatywnie niewiele.
Co ciekawe, jeśli przylecicie na lotnisko w Taszkiencie, to w hali przylotów znajduje się kantor i o dziwo ma on bardzo dobry kurs, zatem jeśli chcecie wymienić pieniądze, śmiało możecie wymienić tam większą kwotę. Nie stracicie.
Jednak ja polecam Wam, by nie brać za wiele gotówki, bo w Uzbekistanie bardzo dobrze działa system bankowy i nigdy nie miałem problemu z wypłatą pieniędzy z bankomatu. Posługiwałem się kartą Revolut, którą zasilałem środkami względem potrzeb.
Ale trzeba też przyznać, że jeśli chodzi o płatności kartą, to nie ma wielu miejsc, w których można nią płacić. Zazwyczaj płaciłem kartą za bilety wstępu do zabytków i atrakcji (np. za Registan w Samarkandzie i magiczny złoty meczet Tilla Kori.
Noclegi i hotele
Zazwyczaj noclegi rezerwowałem z wyprzedzeniem, a część z nich zarezerwowałem jeszcze w Polsce. Cóż, nie ukrywam, że ostatnio coraz bardziej cenię sobie komfort za rozsądną cenę. A w Uzbekistanie za równowartość 100-150zł można mieć naprawdę bardzo dobry nocleg w przestronnym hotelu rzecz jasna z klimatyzacją.
Baza noclegowa jest duża i wierzcie mi, że na pewno znajdziecie coś na swoją kieszeń i własne oczekiwania. Od hoteli pięciogwiazdkowych po hostele, jeśli szukacie oszczędności.
Ja szczególnie upodobałem sobie nocleg w hotelach przerobionych z caravan serajów. Ot, taka fantazja 🙂
Alkohol
Może i Uzbekistan to kraj muzułmański, ale wierzcie mi, że pije tu wiele osób i nikt nie robi sobie niczego z tego, że Allah widzi. W sklepach można kupić alkohol, a także pić w barach i restauracjach.
Co więcej, w największych miastach są nawet puby z kraftowym piwem.
Dzielona taksówka (shared taxi) jako sposób podróżowania
Coś co musicie wiedzieć przed wyjazdem, to fakt, że nawet jeśli nie ma już biletów na pociąg, to w Uzbekistanie nie trzeba biec na dworzec autobusowy, lecz jeśli zależy Wam na szybkim przemieszczeniu się z punktu A do punktu B, należy zapytać skąd odjeżdżają taksówki/samochody do miasta, które nas interesuje.
W Uzbekistanie istnieje bowiem instytucja dzielonej taksówki (shared taxi), które są w niemal każdym mieście. Zazwyczaj znajdują się one obok dworców, bazarów, na wylotówkach. Tam czekają kierowcy, którzy oczekują aż zbierze się grupa pasażerów i po zapełnieniu wszystkich miejsc, taki samochód wyrusza do miasta docelowego. Zazwyczaj miejsce obok kierowcy kosztuje deczko więcej, bo jest tam więcej miejsca na nogi.
Cena za taki przejazd zazwyczaj nie jest wyższa niż bilet na pociąg. Wadą jest, że czasami trzeba nawet godzinę poczekać, aż zbierze się odpowiednia grupa podróżnych.
Czy w Uzbekistanie jest bezpiecznie
Odpowiadam wprost: Tak, Uzbekistan to bardzo bezpieczny kraj. To kraj mocno policyjny, a tergo typu kraje zazwyczaj bywają bardzo bezpieczne. Policji i służb może nie widać na każdym kroku, ale one są i czuwają. O tym, ile potrafi być służb, przekonacie się przy wejściu do metra w Taszkiencie. Tam nie dość, że trzeba okazać plecak, to i na peronie są służby ochrony.
Aha, pamiętajcie, by nie fotografować mostów, tuneli i obiektów uznawanych za strategiczne. W Uzbekistanie wciąż mają lekkiego pier**** na punkcie fotografowania takich miejsc. Np. kiedy jechałem w samochodzie z Taszkientu do Kokand w Ferganie, wszyscy w samochodzie przed tunelem krzyczeli, żebym chował aparat i nie robił zdjęć telefonem.
Wyjazd z lotniska w Taszkiencie do centrum
Jadąc do Uzbekistanu, zapewne przylecicie do Taszkientu na tamtejsze lotnisko. A z lotniska trzeba dostać się do centrum, na dworzec kolejowy lub do hotelu. I tu od razu powiem, że najlepszą opcją jest zamówienie taksówki z aplikacji. W Uzbekistanie nie ma ani Bolta ani Ubera, za to jest Yandex. I to właśnie tą ostatnią musicie ściągnąć. Przejazdy na aplikacje są bardzo tanie a z lotniska do centrum zapłacicie od 10 do 15 zł.
Z lotniska jeżdżą też autobusy do centrum, ale nie korzystałem, bo cenię sobie czas, a wydatek 10zł kiedy jestem zmęczony podróżą, jest całkiem ok.
Pod żadnym pozorem nie korzystajcie z taksówek gości czekających pod lotniskiem. Ceny są 3-4 razy wyższe niż na aplikację.
Czyli reasumując: w hali odbioru bagaży kupujecie kartę SIM, ściągacie aplikacje Yandex i zamawiacie taksówkę. Ważne: taksówki nie wjeżdżają na teren lotniska, ale czekają na placu/parkingu przed lotniskiem, ale to 30 metrów do przejścia.
